Przygotowanie podłoża
Bez względu na to, jaki będzie układ konstrukcyjny podłogi, podłoże pod podkład zawsze musi być dokładnie przygotowane, stabilne i mocne. Ściany i inne elementy występujące w polu wykonywanych prac - na przykład słupy - powinny być oddzielone od przyszłej posadzki paskami ze styropianu lub specjalnymi taśmami dylatacyjnymi. Detale przygotowania podłoża różnią się natomiast w zależności od tego, jak podkład będzie z nim powiązany.
Podkład zespolony jest bezpośrednio na całej powierzchni połączony z podłożem. Powinno ono być oczyszczone z warstw mogących osłabić przyczepność - z kurzu, brudu, wapna, tłuszczów, wosku, substancji bitumicznych, resztek farby itp. Luźne elementy oraz fragmenty podłoża o słabej wytrzymałości trzeba usunąć mechanicznie(np. skuć). Sposób gruntowania podłoża pod podkład zespolony należy dobrać według zaleceń producenta podkładu. Gdy trzeba zredukować chłonność podłoża - należy zastosować emulsję gruntującą, która przede wszystkim zapobiega zbyt szybkiemu odciąganiu wody z podkładu, ale również przeciwdziała tworzeniu się pęcherzy powietrznych na powierzchni . Jeśli trzeba poprawić przyczepność musimy użyć specjalnych mas gruntujących, zwanych mostkami adhezyjnymi.
Podkład na warstwie oddzielającej wykonuje się na bardzo słabych, chłonnych lub zaoliwionych podłożach mineralnych lub innych, niezapewniających odpowiedniej przyczepności. Warstwę oddzielającą może stanowić na przykład folia polietylenowa lub inny materiał o podobnych właściwościach. Jeśli podłoże narażone jest na zawilgocenie, warstwą oddzielającą może być ułożona na podłożu izolacja paroszczelna lub przeciwwilgociowa.
Podkład pływający układa się bezpośrednio na płytach ocieplenia lub starych podkładach posadzkowych. Powinny one być suche, czyste i gładkie. Większe nierówności oraz miejscowe ubytki należy wypełnić odpowiednią zaprawą. Elementy, które wystają ponad powierzchnię stropu i uniemożliwiają równe ułożenie izolacji akustycznej bądź termicznej, należy usunąć. Jeśli z jakichś przyczyn jest to niemożliwe, płyty trzeba ułożyć w dwóch warstwach.
Podkłady z ogrzewaniem podłogowym. Przed jego wylaniem musimy sprawdzić, czy instalacja grzewcza działa, oraz czy została odpowiednio zamocowana. Aby zapobiec wypływaniu rur, jastrych zaleca się wykonać w dwóch warstwach. Jeżeli instalacja jest prawidłowo wykonana i przymocowana, dopuszcza się wykonanie wylewki w jednej warstwie. Stopniowe ogrzewanie jastrychu można rozpocząć najwcześniej 7 dni od wylania, a pełne - po 28 dniach.
Dylatacje
Dylatacje stosuje się po to, żeby podkład mógł swobodnie pracować, a także by nie przenosiły się na niego naprężenia, których źródło stanowią odkształcenia innych konstrukcyjnych elementów budynku. Dylatacje potrzebne są również w progach pomiędzy pomieszczeniami. W tych miejscach często łączą się wylewki o różnych wysokościach (jeśli posadzki układane są z różnych materiałów); poza tym stropy w sąsiadujących ze sobą pomieszczeniach mogą być obciążone inaczej i inaczej pracować. Ilość dylatacji, ich rozmieszczenie i wymiary zależą od różnych czynników. Można je podzielić na dwa typy - brzegowe i pośrednie:
- brzegowe (obwodowe) wykonuje się, mocując do ściany specjalne taśmy dylatacyjne zrobione na przykład z pianki polietylenowej lub pasków styropianu
- pośrednie robi się przez nacięcie podkładu do 1/4-1/2 jego grubości. Szerokość dylatacji powinna wynosić od 4 do 12 mm. Takie miejscowe osłabienie przekroju w razie zaistnienia naprężeń wywoła kontrolowane przez nas pęknięcie płyty. Dylatacje pośrednie potrzebne są w dużych pomieszczeniach; powinno się je robić co 4 m.
Izolacje
Jako izolację termiczną bądź akustyczną należy stosować specjalnie do tego przeznaczone płyty z wełny mineralnej, styropianu lub styropianu akustycznego. Płyty trzeba rozłożyć bezpośrednio na równym podłożu. Powinny one do siebie ściśle przylegać i być ułożone mijankowo. Gdy układamy dwie warstwy płyt, należy je rozmieścić tak, aby ich krawędzie nie pokrywały się ze sobą.
Układanie podkładu
Do układania podkładu tradycyjnego potrzebne są drewniane lub metalowe listwy kierunkowe, których wysokość powinna być dopasowana do założonej grubości wylewki. Nadmiar zaprawy ściąga się po listwach ruchem zygzakowatym. Jeśli posadzka będzie robiona z płytek - podkładu nie należy zacierać. Im bardziej będzie on chropowaty (ale równy), tym większa przyczepność.
Podkłady samopoziomujące układa się dość łatwo, bo rozprowadzona po podłodze zaprawa sama równomiernie się rozlewa. Masę najlepiej przygotowywać i układać maszynowo. Przygotowanie masy polega na odpowiednim ustawieniu stałego poziomu dozowanej wody w agregacie, pozwalającego osiągnąć właściwą konsystencję. Podkłady samopoziomujące można też wylewać ręcznie. Przygotowanie masy polega wtedy na wsypaniu suchej mieszanki do naczynia z odmierzoną ilością wody (w proporcji określonej w instrukcji) i wymieszaniu (najlepiej mechanicznie), aż do uzyskania jednolitej konsystencji. Ilość stosowanej wody należy skorygować doświadczalnie, kierując się pożądaną konsystencją zaprawy, rodzajem podłoża i warunkami atmosferycznymi. Masa nadaje się do użycia zaraz po wymieszaniu i należy ją wykorzystać najczęściej w ciągu godziny. Rozlewa się ją równomiernie, do ustalonej wysokości, unikając przerw. Bezpośrednio po wylaniu wylewkę należy odpowietrzyć, stosując np. wałek odpowietrzający lub szczotkę z długim, twardym włosiem.
Pielęgnacja
W celu zapewnienia odpowiednich warunków wiązania zaprawy świeżo wykonaną powierzchnię podkładu cementowego można zraszać wodą lub przykrywać folią. Należy też ograniczyć ogrzewanie pomieszczenia. Czas wysychania zależy od grubości warstwy oraz warunków cieplno-wilgotnościowych panujących w pomieszczeniu. Użytkowanie wylewki (chodzenie) można rozpocząć po ok. 24 godzinach, a obciążanie - po ok. 14 dniach. Moment rozpoczęcia prac okładzinowych uzależniony jest od rodzaju planowanej okładziny i powinien nastąpić po ustabilizowaniu się parametrów podkładu (3-4 tygodnie), a w przypadku wykładzin PVC lub parkietu - po całkowitym wyschnięciu.
Podkłady układane na sucho
Podkłady pod posadzki można również robić ze specjalnie przygotowanych płyt gipsowo-kartonowych, gipsowo-włóknowych lub cementowych. Nadają się one na wszelkiego rodzaju podłoża budowlane i pod różnego rodzaju posadzki. Mogą również w pewnym stopniu pełnić zadania izolacji termicznej, akustycznej, a nawet ogniowej. Ważną zaletą stosowania podkładów z płyt jest skrócenie robót podłogowych o czas sezonowania. Tutaj schnie jedynie klej, którym skleja się płyty, tak więc w praktyce już po 24 godzinach można przejść do układania kolejnych warstw. Drugi ważny atut suchych podkładów to ich niższa waga. W rezultacie mniej dociążony jest strop, co w niektórych sytuacjach stanowi jedyne rozwiązanie. Suche podkłady są też cieńsze niż wylewki. Innym plusem jest prawie całkowite wyeliminowanie technologii mokrych, co może mieć znaczenie na przykład przy wykonywaniu posadzki na stropie drewnianym. Płyty mogą być albo pojedyncze, albo zespolone. Z pojedynczych układamy dwie warstwy z przesunięciem o pół długości płyty - ich spoiny nie powinny się pokrywać. Natomiast naczelną zasadą przy układaniu płyt zespolonych jest przesunięcie spoin. Płyty łączy się dwojako, klejem na stałe i wkrętami na czas montażu. Główne wady w porównaniu z mokrymi odpowiednikami to: wysoka cena, konieczność szpachlowania połączeń (gdy wykończenie stanowi cieniutka wykładzina) oraz niezbędna duża dokładność wykonania.
