Podział roślin
W zależności od tego jak i gdzie rosną, rośliny wodne dzielimy na cztery podstawowe grupy. Rośliny podwodne takie jak moczarka, wywłóczniak, rdestnica są w oczku konieczne. Są niewidoczne, więc nie wpływają na jego wygląd, jednak wykorzystują składniki pokarmowe, które sprzyjałyby rozwojowi glonów. Natleniają wodę. Mniej więcej 1/3 zbiornika powinna być pokryta przez te rośliny i częściowo pokrywać się ze strefą roślin pływających. Rośliny pływające, wodne, przez krótki czas w roku są bardzo dekoracyjne przez kwitnienie. Oczyszczają wodę z nadmiaru azotanów i fosforanów. Większość gatunków z tej grupy to rośliny tropikalne. Pięknie prezentują się hiacynty wodne, rzęsa, pływacz, grążel. Rośliny bagienne i przybrzeżne są najbardziej widoczne przy sadzawce. Strefa ta powinna być dość duża by nadać jak najbardziej naturalny wygląd i płynnie przejść w dalszą część ogrodu. Mamy tu do wyboru sitowia, kosaćce, tatarak, trzcinę, turzyce. Z roślin błotnych tojeście, wiązówki, przetaczniki, niezapominajkę wodną i wiele innych.
Niekwestionowaną królową sadzawek jest lilia wodna (grzybień biały). Nie tylko zdobi pięknymi kwiatami, ale chroni podwodny świat przed nadmiernym nasłonecznieniem. Kwiaty o mięsistych płatkach w kolorach żółtym, białym, różowym, pomarańczowym, czerwonym mogą mieć do 25 cm średnicy, otwierają się w ciągu dnia. Niestety nie są zbyt trwałe, kwitną 3-5 dni. Elementem dekoracyjnym są również skórzaste liście o zaokrąglonym kształcie, pokryte woskiem. Mnogość odmian pozwala wybrać dokładnie roślinę do warunków panujących w konkretnym oczku. Do wyboru są nie tylko kolory kwiatów, ale również głębokości sadzenia i intensywność wzrostu.
Sadzenie roślin wodnych
Na początku wybieramy odpowiedni czas sadzenia. Okazy odporne na mrozy możemy sadzić na wiosnę, ale większość gatunków wymaga, by temperatura wody wynosiła najmniej 10 stopni (w przypadku roślin wrażliwych wyższa). Rośliny sadzimy w specjalnych ażurowych koszykach, przez które z łatwością będą mogły wyciągać korzenie, by czerpać składniki pokarmowe z dna zbiornika. Rośliny ekspansywne np. trzcina oraz pałka wodna, sadzimy w pojemnikach o pełnych ściankach, unikając ich dominacji i niekontrolowanego rozrostu. Ziemia w pojemnikach nie powinna być zbyt żyzna i nie powinna zawierać resztek organicznych. W tym celu można stosować ziemię z wykopu naszego zbiornika lub specjalnie kupioną w sklepie ogrodniczym. Gdy mamy przygotowane – sadzonki, pojemnik, podłoże potrzebujemy jeszcze grubego żwiru oraz włókniny. Kosz wyścielamy właśnie taką tkaniną, zapobiega to wymywaniu podłoża ze środka. Następnie sypiemy ziemię i wysadzamy rośliny tak by górna końcówka znajdowała się na poziomie powierzchni podłoża. Wysypujemy ostrożnie żwir, tak by nie uszkodzić sadzonki. Następnie obficie moczymy całość, by po wsadzeniu do oczka, kosz razem z zawartością spokojnie osiadł na dno. Aby młoda roślina stopniowo przyzwyczaiła się do stawu, możemy najpierw na kilka dni postawić ją w płytszej wodzie, a po kilku dniach przenieść na stanowisko docelowe.