Prawie wszystkie urządzenia aktualnie używane w domach są urządzeniami elektrycznymi. Instalacja elektryczna zapewnia dopływ energii w szczególności do oświetlenia i gniazd zasilających. W tradycyjnych instalacjach na tym kończy się jej zadanie. Pozostałe instalacje spełniają konkretne wymagania, nie współpracując pomiędzy sobą. Osobna instalacja do włączania oświetleniem, osobna do sterowania roletami lub żaluzjami, jeszcze inna do regulacji ogrzewaniem, kolejna do sterowania nagłośnieniem itd.
Instalacja XXI wieku
W skład instalacji elektrycznej obecnie wchodzi system automatyki domowej (domotyki), zwiększający funkcjonalność instalacji i stanowiący rdzeń wszystkich pozostałych instalacji. Najnowsze technologie i rozwiązania pozwalają teraz zaprojektować i wykonać dom, którego instalacje są powiązane, potrafią współpracować pomiędzy sobą, przekazując informacje i w zależności od tych informacji wykonywać określone, wcześniej zaprogramowane funkcje. Postęp spowodował, że wizja domu do niedawana obserwowana w filmach SF jest możliwa obecnie do realizacji dla każdego, a pojęcie „inteligentnego domu” odzwierciedla oczekiwania stawiane takim rozwiązaniom.
Trochę techniki
Do realizacji założeń inteligentnego domu niezbędna jest instalacja elektryczna odpowiednio zaprojektowana i wykonana.W instalacji tradycyjnej element sterujący, np. łącznik oświetlenia jest bezpośrednio połączony przewodami z odbiornikiem, lampą lub elementem wykonawczym (np. stycznik). W tej instalacji, zmiana i próba wykorzystania któregokolwiek z elementów sterujących do załączania innych odbiorników, np. w innym pomieszczeniu, wiąże się ze skomplikowanym i jednocześnie kosztownym układaniem nowych przewodów.
Podstawę instalacji inteligentnego domu stanowi system automatyki. Składają się na niego elementy, którymi zawiadujemy pracą poszczególnych urządzeń. W każdej instalacji automatyki wyróżniamy elementy sterujące oraz elementy sterowane, wykonawcze.
W nowoczesnej instalacji występuje rozdział elementów sterujących od elementów wykonawczych.
Części sterujące, sensory, komunikują się z pozostałymi elementami systemu za pomocą magistrali przewodowej lub bezprzewodowo i nie są ściśle powiązane z elementami wykonawczymi. Poszczególne odbiory (oprawy oświetleniowe, napędy silnikowe, zawory itp.) podłączone są do elementów wykonawczych. Na etapie planowania systemu, ustala się zależności pomiędzy poszczególnymi elementami i przypisuje sensory do aktorów. W tej instalacji zmiana zależności nie wymaga prowadzenia dodatkowych przewodów, a jedynie przeprogramowania systemu. Bez trudu można też zrealizować wszelkie funkcje grupowe i centralne, a także wszelkie scenariusze, podczas których steruje się jednocześnie różnymi urządzeniami.
Planowanie instalacji
Zakres systemów „inteligentnych” nie musi obejmować całego mieszkania, czy też budynku. Możliwe jest wykonanie instalacji, która obejmuje tylko część, a nawet jedno pomieszczenie. Zależy to tylko od wymagań i oczekiwań inwestora. Nie jest również konieczne wykonywanie od razu całej instalacji. Można rozłożyć prace na etapy i wykonywanie części instalacji w późniejszym czasie. Jednak w takim przypadku niezbędne jest zaplanowanie przyszłych wymagań, aby w pierwszym etapie ułożyć przewody magistralne, sygnałowe i elektryczne do montowanych w przyszłości elementów instalacyjnych. Ułożenie przewodów zasilających powinno zostać prawidłowo dostosowane – w instalacji tradycyjnej wiele odbiorów pracuje na jednym obwodzie, natomiast w instalacji IB każdy odbiór sterowany musi zostać podłączony do aktora osobnym przewodem.
Realne korzyści, które oferuje inteligentny budynek, to oszczędności wynikające z:
automatycznego włączania i wyłączania zbędnych odbiorów (oświetlenie, grzejniki),
ograniczania zużycia energii elektrycznej poprzez płynną regulacji oświetlenia tylko do wymaganego natężenia,
indywidualnego sterowania energią cieplną w wydzielonych strefach grzewczych w zależności od oczekiwań mieszkańców i charakteru pomieszczenia.